بالابرنده گرانروی
افزودنی‌های بهبوددهنده شاخص ویسکوزیته (Viscosity Index Improvers - VIIs)
افزودنی‌های بهبوددهنده شاخص ویسکوزیته موادی پلیمری هستند که به روغن موتور افزوده می‌شوند تا تغییرات ویسکوزیته در برابر دمای محیط را کاهش دهند. هدف این افزودنی‌ها این است که روغن در دمای پایین روان باقی بماند و در دمای بالا بیش از حد رقیق نشود.
شاخص ویسکوزیته (Viscosity Index - VI) چیست؟
شاخصی است که نشان می‌دهد ویسکوزیته (گرانروی) یک روغن تا چه اندازه نسبت به تغییرات دما مقاوم است. روغنی با VI بالا در سرما و گرما عملکرد پایدارتری دارد.
انواع معمول پلیمرهای VI:
-
پلی‌متیل‌متی‌اکریلات‌ها (PMAs)
-
مقاوم به برش مکانیکی
-
برای روغن‌های سبک و کاربردهای عمومی
-
-
اولفین کوپلیمرها (OCPs)
-
پایداری حرارتی بالا
-
رایج در روغن‌های دیزلی و سنگین
-
-
استایرن بوتادین کوپلیمر (SBC)
-
عملکرد خوب در برابر فشار و دمای بالا
-
مناسب برای شرایط کاری سخت
-
-
هیدروژنه شده کوپلیمر استایرن-ایزوپرن (HSBC)
-
عمر طولانی‌تر و مقاومت بیشتر در برابر برش
-
چالش‌ها و نکات:
-
این پلیمرها در معرض برش مکانیکی (Shear Stress) در موتور ممکن است تخریب شوند → باعث کاهش ویسکوزیته واقعی.
-
روغن‌هایی با کیفیت بالا معمولاً از پلیمرهای مقاوم به برش استفاده می‌کنند.
-
روغن‌هایی که روی آن‌ها نوشته شده "Multi-Grade" مثل 10W-40، به احتمال زیاد از این افزودنی‌ها بهره می‌برند.
-
نتیجه‌گیری:
افزودنی‌های بهبوددهنده شاخص ویسکوزیته باعث می‌شوند روغن موتور در شرایط دمایی مختلف، کارکرد پایداری داشته باشد. این افزودنی‌ها یکی از عوامل اصلی در تولید روغن‌های چهار فصل و چند درجه‌ای هستند.
اگر خواستی می‌تونم نمونه‌ای از ساختار شیمیایی یا نحوه عملکرد گرافیکی این افزودنی‌ها رو هم نشون بدم.
-